Będzie zimno i drogo. Jak przetrwać sezon grzewczy i nie zbankrutować?

Do sezonu grzewczego zostały około czterech miesięcy, ale ze względu na zbrojną agresję Rosji i jej konsekwencje sezon grzewczy 2022-2023 zapowiada się trudny. Według niektórych ekspertów jest on najtrudniejszy od 60 lat.

W tym sezonie Polacy sięgną głębiej do kieszeni z kilku powodów: węgiel na rynku europejskim drożeje zaledwie nie każdego dnia w związku z embargo na dostawy węgla z Rosji. Cena surowca w tym roku jest wręcz rekordowa i wynosi 300 dolarów za tonę. Dla porównania, w zeszłym roku ona stanowiła 125 dolarów. Na droższą cenę ciepła w mieszkaniach także składa się cena uprawnień do emisji dwutlenku węgla – CO2. Koszt jednej tony wynosi 84 euro, gdyż w zeszłym roku było o połowę mniej. Koszt energii elektrycznej też zdrożał o 179 procent w ciągu ostatniego roku.

Z tego wynika, że w tym roku należy rozpocząć przygotowanie do nadchodzących mrozów już latem. Każdy szuka sposobu na zaoszczędzenie pieniędzy. Ktoś będzie mniej ogrzewać dom, a ktoś urządzi go tak, żeby było więcej ciepła i mniej wydatków.

Podamy kilka alternatywnych opcji ogrzewania domu, a także kilka wskazówek, które pomogą mieszkać w cieple, ale także obniżyć rachunki za ogrzewanie.

Jakie są najpopularniejsze rodzaje ogrzewania domu?

W polskich miastach, jeżeli mówimy o blokach, najpopularniejsze rodzaje ogrzewania domu to są miejskie i centralne. Warto wziąć pod uwagę zależność Polski od błękitnego paliwa, ponieważ ono pozostaje najpopularniejszą opcją, dzięki której mamy ciepło w mieszkaniu, ale w tym roku zbyt drogo za to zapłacimy.

Ogrzewanie centralne oznacza, że ciepła woda za pomocą rur jest doprowadzana do kaloryfera. Ona może być podgrzana na kilka sposobów, m.in. za pomocą prądu, gazu, czy poprzez spalanie węgla czy drewna w kotłowni.

Ogrzewanie miejskie zakłada, że ciepło do kaloryfera jest dostarczane z elektrociepłowni. Najpopularniejszym rodzajem ogrzewania miejskiego jest ogrzewanie gazowe.

Przyjrzyjmy się wynikom badania od Heat Decor. Wykazuje ono, czym Polacy ogrzewają swoje domy. Wyniki są zaskakujące:

• Ponad 40% respondentów – ogrzewanie za pomocą gazu;
• 26% – ogrzewanie węglowe;
• 10% – za pomocą drewna;
• 9% – za pomocą energii elektrycznej.

Także są inne interesujące dane:

• Ponad 30% respondentów deklaruje, że ich mieszkanie nie są dobrze dogrzane zimą (a to są dane za zeszły rok, kiedy ogrzewanie było tańsze!);
• Na pytanie, ile płacicie za ogrzewanie domu gazem, 41% zadeklarowały, że wydały ponad 4000 złotych za ogrzewanie;
• Największe koszty ogrzewania były deklarowane w Bydgoszczy.

Alternatywne ogrzewanie domu, aby przetrwać zimę

Do niedawna gaz ziemny był najbardziej powszechnym i tanim surowcem. Obecnie sytuacja drastycznie się zmieniła i z tego powodu wielu właścicieli domów prywatnych i spółdzielni mieszkaniowych przechodzi na inne surowce lub się zastanawia, jakie są alternatywne opcje ogrzewania. Przedstawimy te najbardziej opłacalne i popularne:

• Drewno. Najtańszym ogrzewaniem domu i najbardziej dostępnym rodzajem paliwa, tradycyjnym dla wsi, jest ogrzewanie domu drewnem. Ale jest kilka niuansów. Przede wszystkim drewno opałowe powinno być przechowywane w oddzielnym suchym pomieszczeniu. Po drugie, musi być stale wrzucane do pieca lub kotła. I po trzecie, regularnie czyścić i usuwać popiół.
• Ekologiczny kocioł na paliwo stałe. Wygodne jest ogrzewanie domu za pomocą kotła na paliwo stałe. Surowce mogą być różne: pellet, węgiel, torf, drewno i odpady przemysłu drzewnego. Jak zauważają praktycy, kocioł na paliwo stałe zapewnia skuteczne i bezpieczne ogrzewanie. Raz na kilka dni do kotła należy wrzucać surowce i czyścić co sezon. Kolejną zaletą takiego ogrzewania jest opłacalność. A wady kotła na paliwo stałe obejmują tylko potrzebę oddzielnego pomieszczenia, w którym będzie się znajdował, oraz długi czas na jego specjalną aranżację.
• Konwektor elektryczny. Jedną z najtańszych i najwygodniejszych metod ogrzewania pomieszczenia są konwektory elektryczne. Zazwyczaj montuje się je pod oknem w każdym pomieszczeniu. Ten rodzaj ogrzewania nie wymaga dużego wysiłku, ponieważ wszystko jest regulowane automatycznie. Takie konwektory są szybkie, proste i niedrogie (co oznacza koszt samego konwektora). Ta opcja najlepiej nadaje się do ogrzewania małych domów o powierzchni do 150 m2. Wadą tego typu ogrzewania jest suchość powietrza wytworzonego przez konwektor.
• Pompa ciepła. Ekologicznym, ale nie tanim rodzajem ogrzewania wiejskiego domu jest pompa ciepła. Pompa ciepła – co to jest? Zasada działania polega na tym, że pompy wykorzystują ciepło ziemi, wody lub powietrza. W ten sposób ciepło natury zamienia się w czystą energię. Podobnie jak kotły na paliwo płynne, ogrzewanie domu pompą ciepła ma wysoką sprawność. Są również niezawodne i autonomiczne. Ale wśród wszystkich zalet jest znacząca wada – wysoka cena zakupu i instalacji takiej pompy. Mimo to, obecnie są bardzo popularne, ponieważ to jest jednorazowa inwestycja na długie lata, ale także obecnie można się ubiegać o dofinansowanie pompy ciepła.
• Panele słoneczne. Zasada działania ogrzewania słonecznego polega na zamianie energii słonecznej na ciepło. To nowoczesne ogrzewanie domu jest skuteczne w określonych sytuacjach. Po pierwsze, jeśli w regionie, w którym taka bateria jest zainstalowana, jest około 20 słonecznych dni w miesiącu. Jeśli będzie ich mniej, ten rodzaj ogrzewania nie stanie się głównym i będzie musiał być połączony z innym. Po drugie konieczne jest umieszczenie kolektorów słonecznych jak najwyżej i skierowanie ich tak, aby padała na nie maksymalna ilość promieni.

Po wymienieniu i przeanalizowaniu najczęstszych rodzajów ogrzewania, ustalmy: który z powyższych rodzajów ogrzewania jest najbardziej optymalny? W odpowiedzi pomogą nam doświadczenia innych krajów europejskich, które w ostatnich latach aktywnie wdrażamy w naszym kraju. Mówimy o połączeniu kilku rodzajów ogrzewania. Najczęściej – paliwo stałe i dodatkowe ogrzewanie domu, czyli elektryczne. Zwykle w okresie jesienno-zimowym, kiedy temperatura na zewnątrz jest jeszcze dodatnia, do ogrzania domu wystarczy konwektor elektryczny. Gdy temperatura na termometrze spadnie poniżej znaku „zero”, kocioł na paliwo stałe zapewni nam ciepło.

Rady, jak ocieplić dom

Zobaczywszy krajowe ceny ceny błękitnego paliwa na europejskich giełdach, Polacy chwycili się za głowy. Jeśli ktoś do tej pory ignorował docieplenie domu, uważając, że jest to niepotrzebne, może już tego żałuje. I nie chodzi nawet o oszczędzanie pieniędzy, a o pragnienie po prostu przetrwać nadchodzącą zimę.

Dlaczego potrzebna jest termoizolacja? Zasoby energetyczne z roku na rok stają się droższe, więc kwestia oszczędzania jest istotna dla osób z dowolnym majątkiem. Prawie wszystkie konstrukcje domu wymagają izolacji – od fundamentów po konstrukcje nośne i stropy. Właściwe podejście zmniejszy straty ciepła o 45-50% i zaoszczędzi poważne pieniądze.

• Termomodernizacja. Najbardziej opłaca się dbać o efektywność energetyczną domu. W końcu ciepło ucieka przez nieocieplone ściany, złe okna i dach. Należy więc wymienić okna na plastikowe z co najmniej potrójnym szkleniem. Drzwi należy również wymienić na wysokiej jakości, żeby wiatr się nie przedostawał przez szczeliny. Jednak najpierw warto przeprowadzić audyt energetyczny domu, o którym pisaliśmy w jednym z poprzednich artykułów.
• Nie ma potrzeby oszczędzania na dociepleniu elewacji mieszkania czy domu. Oczywiście ta przyjemność nie jest tania, ale zaprocentuje po kilku sezonach grzewczych. W przypadku dobrej izolacji termicznej oszczędności na ogrzewaniu mogą sięgać 50%.
• Termoregulatory. Jeśli dom lub mieszkanie jest dobrze izolowane, programowalne termostaty pomogą również zaoszczędzić do 20% na ogrzewaniu. Włączą ogrzewanie do wprowadzonej temperatury komfortowej, a następnie samodzielnie go wyłączą. Jeśli w ciągu dnia w mieszkaniu nie ma nikogo, to w tym okresie można wyłączyć ogrzewanie lub zredukować je do minimalnej komfortowej temperatury, co również pomoże zaoszczędzić pieniądze.
• Licznik ciepła. Indywidualny licznik ciepła pomoże zwiększyć oszczędności na ogrzewaniu. Jednak dość trudno jest zainstalować go w starych budynkach mieszkalnych. Jeśli ciepło jest dostarczane do mieszkania przez pion i nie ma dopływu pierścienia tylko do mieszkania, ta opcja nie jest możliwa. Problem ten można jednak rozwiązać bardziej globalnie – zainstalować w domu indywidualny punkt grzewczy – jest to duży licznik z elektronicznymi czujnikami. Mieszkańcy budynku będą mogli zaprogramować temperaturę, jaka będzie w ich domach. Zainstalowanie takiego urządzenia będzie dużo kosztować, ale pomoże zapłacić nawet o 70% mniej za ogrzewanie.
• Optymalny kocioł do ogrzewania. Właściciele indywidualnego ogrzewania, dla większych oszczędności, powinni pomyśleć o zainstalowaniu optymalnego kotła. Ze względu na taryfy kocioł gazowy nie jest już uważany za ekonomiczny, jak to było wcześniej. Dlatego eksperci doradzają zastąpienie go kondensacyjnymi lub zamontowanie pompy ciepła równolegle z kotłem. Ale nowoczesne kotły elektryczne będą opłacalne tylko wtedy, gdy użyjesz taryf preferencyjnych i liczników wielofazowych. Właściciele prywatnego domu mają również do wyboru kocioł na paliwo stałe, co pomoże zaoszczędzić pieniądze. Ale takie urządzenie wymaga regularnej konserwacji.
• Eksperci radzą również, aby w pomieszczeniu nie ustawiać temperatury powyżej 20 stopni. Pomoże to nie tylko zaoszczędzić pieniądze, ale także zwiększyć odporność organizmu.

Jak nie zmarznąć – podstawowe rady

• Zainwestuj w elektryczną kołdrę – nie jest droga, ale pomoże szybko się rozgrzać. Warto uważać, aby taka kołdra była dobrej jakości. Kołdry elektryczne są całkowicie bezpieczne, ponieważ wyposażone są w system automatycznego wyłączania, a po jakim czasie – ustawiasz sam;
• Ubierz się w ciepłą piżamę, szlafrok i kapcie, a zarazem zrób sobie herbatę – to chyba jest najbardziej elementarny, ale zarazem skuteczny plan działań;
• Umieść panel foliowy między baterią a ścianą. Baterie ogrzewają pomieszczenie z jednej strony, a betonową ścianę z drugiej. Dlaczego ogrzewamy beton? Umieść rodzaj przegrody między ścianą a baterią w postaci małego panelu pokrytego folią. Ona odbije cenne ciepło z powrotem do pomieszczenia i ono nie ucieknie przez zimną ścianę.
• Podgrzej łóżko suszarką do włosów. Przyda się to także w przypadku ubrań i ręczników. Nie zapominaj jednak o zasadach bezpieczeństwa!

Podsumowanie:

• Tylko poważne podejście pomoże poważnie zaoszczędzić, ale przy tym zapewnić komfortową temperaturę w mieszkaniu. Najważniejsze w tym jest przeprowadzenie audytu energetycznego, zadbanie o efektywność energetyczną mieszkania.
• Warto się zastanowić nad elektrycznymi źródłami ogrzewania. Chociaż cena prądu też skoczyła do góry, ale i tak ogrzewanie domu prądem jest tańsze, niż ogrzewanie domu gazem. Także opcją jest połączenie kilku rodzajów ogrzewania.
• Przygotowywać się do sezonu grzewczego warto już teraz, bo zima się zbliża, a wtedy oprócz ciepłych kaloryferów nic nie pomoże ogrzać dom –  ani gorąca kawa, ani swetry, ani uściski.