Opis artykułu
Ostatnie lata panele fotowoltaiczne nabierają coraz więcej popularności. Jednym z powodów jest dofinansowanie z budżetu centralnego oraz samorządów. Wraz z tym pojawił się również problem z tym systemem, a właśnie pożar instalacji fotowoltaicznej. Czy fotowoltaika jest bezpieczna? Przyjrzymy się bliżej temu problemowi.
Czy panele fotowoltaiczne są bezpieczne?
Jak już wspomniano, branża fotowoltaiczna dynamicznie się rozwija w Polsce w ostatnich latach. W 2022 roku zanotowano ponad miliona zainstalowanych systemów fotowoltaicznych. Ta technologia cieszy się zainteresowaniem nie tylko wśród właścicieli domów jednorodzinnych, a również rolników, przedsiębiorców czy instytucji takich jak szkoła, czy szpitale.
Ostatnio jednak często dyskutuje się już nie tylko o pozytywnych aspektach tej instalacji, a też o jej wadach, takich, jak ryzyko pożaru. W związku z tym powstaje pytanie, czy fotowoltaika jest bezpieczna? W naszym kraju niestety nie prowadzi się oddzielnych statystyk w sprawie pożary fotowoltaiki w Polsce. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej jedynie podaje, że w 2019 roku na terenie Polski doszło do 153520 pożarów, z których powodem 5773 zdarzeń przypuszczano „wady urządzeń i instalacji elektrycznych”.
Badanie w kwestii ryzyka pożaru przeprowadzono w Niemczech w 2015 roku przez TÜV Rheinland i Instytut Systemów Energetyki Słonecznej im. Fraunhofera. W ramach tego badania sprawdzono 1,3 mln domów z zainstalowanymi panelami słonecznymi. Pożary fotowoltaiki statystyki odnotowano w 430 domów, z których 210 przypadków miało źródło w systemie fotowoltaicznym.
Przyczyny pożarów paneli fotowoltaicznych
Wśród przyczyn, które spowodowały pożar od fotowoltaiki są czynniki zewnętrzne, czynnik ludzki, a właśnie błąd instalatorów oraz awarie sprzętowe. Przyjrzyjmy się bliżej tym przyczynom.
Czynniki zewnętrzne
Według danych powyżej wspomnianego badania TÜV Rheinland – Fraunhofer, najczęstszą przyczyną, która powoduje pożar fotowoltaik są czynniki zewnętrzne, takie jak na przykład uderzenie pioruna. 56% pożarów paneli słonecznych wynikają z powodu czynników zewnętrznych.
Błąd fachowców
Kolejnym częstym powodem fotowoltaika pożar są czynniki ludzkie, a właśnie błędy instalatorów. Przypadki tego typu stanowią 27% odnotowanych pożarów. Wśród najczęstszych błędów:
- źle poprowadzone przewody;
- niedokręcone śruby;
- duża liczba połączeń równoległych, przy przewodach o zbyt małych przekrojach;
- brak uziemień;
- montaż podzespołów na materiałach palnych;
W takich sytuacjach odpowiedzialność leży po stronie fachowców, więc ważne jest wybrać profesjonalną i rzetelną ekipę montażową. Na Otomistrz możesz z łatwością znaleźć profesjonalistów, które skutecznie wykonają montaż paneli fotowoltaicznych. Otomistrz to platforma, która łączy klientów z fachowcami. Na platformie możesz porównać oferty, sprawdzić opinie innych klientów i bezpośrednio skontaktować się z wybranym wykonawcą przed podjęciem decyzji, aby omówić wszystkie szczegóły współpracy.
Awaria
Następnym powodem pożar fotowoltaiki na dachu są awarie sprzętowe. Takie przypadki zdarzają się rzadko, jednak nie można ich całkowicie wykluczyć. Według badania TÜV Rheinland – Fraunhofer stanowią 17% zdarzeń wszystkich pożarów.
Jak uniknąć pożaru paneli fotowoltaicznych
Aby zmniejszyć ryzyko powstania pożaru, należy przestrzegać pewnych norm bezpieczeństwa oraz regularnie konserwować i przeglądać system paneli fotowoltaicznych. Dzięki temu jest możliwość wcześniej wykryć ewentualne usterki czy zagrożenia.
Zasady bezpieczeństwa
Ważnym aspektem w zapobieganiu fotowoltaika na dachu a pożar jest świadomość posiadaczy instalacji. Właściciel powinien przestrzegać zasady bezpieczeństwa oraz regularnie kontrolować stan fotowoltaiki, co obniży ryzyko wystąpienia awarii. Pierwszą zasadą jest wybór instalatorów. Ważne, aby fachowcy byli nie tylko doświadczone, a również certyfikowane. Ta zasada dotyczy również samego sprzętu. System powinien być oryginalny i certyfikowany, co zagwarantuje bezpieczeństwo działania.
Pamiętaj, że system powinien być odporny na warunki atmosferyczne, takie jak wysokie i niski temperatury, czy wichury. Dodatkowo celu ochrony przed pożarem można zastosować urządzenia i systemy takie, jak detektory dymu, czujniki temperatury, systemy monitoringu czy moduły odłączające od sieci elektrycznej.
Ochrona przeciwpożarowa systemów fotowoltaicznych a polskie prawo
Zapisy w polskim prawie o ochronie przeciwpożarowej paneli fotowoltaicznych pojawiły się dopiero w nowelizacji ustawy o OZE (Odnawialnie Źródła Energia) z 29 sierpnia 2019 roku. Dotyczą one jednak wyłącznie instalacji większych niż 6,5 kW. Zgodnie z zapisem osoby “montujący instalację fotowoltaiczną o mocy powyżej 6,5 kW mają obowiązek uzgodnić projekt fotowoltaiki, pod kątem ochrony przeciwpożarowej”.
Co ważne uzgodnień nie trzeba jednak przeprowadzać ze Strażą Pożarną, tylko z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń pożarowych. W przypadku systemów fotowoltaicznych o mocy powyżej 6,5 kW, po zakończeniu montażu należy zgłosić organom Państwowej Straży Pożarnej, jednak nie ma informacji, jak to zgłoszenie powinno wyglądać.
Co robić w przypadku pożaru paneli fotowoltaicznych?
Jeżeli doszło do pożary paneli fotowoltaicznych, niewielki ogień można próbować gasić samodzielnie. Do tego należy użyć gaśnicy proszkowej. W każdym bądź razie kluczowym krokiem jest wezwanie Straży Pożarnej. Co ważne, informując służby należy podkreślić, że chodzi o pożar paneli słonecznych, ponieważ muszą stosować odpowiednie techniki gaszenie fotowoltaiki. Podstawowym obowiązkiem jest zadbanie o własne bezpieczeństwo oraz innych osób przebywających w okolicy. Jeżeli jest taka możliwość i jest to bezpieczne, postaraj się odłączyć fotowoltaikę od głównego źródła zasilania. Dzięki temu możesz znacząco zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się ognia.
Podsumowanie
Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że instalacje fotowoltaiczne są przyszłościowym rozwiązaniem dla produkcji energii odnawialnej. Jednak, podobnie, jak każda inna technologii, istnieje pewne ryzyko, w tym możliwość wystąpienia pożaru. Choć wybuch pożaru paneli fotowoltaicznych jest rzadkim zjawiskiem, należy pamiętać o zasadach bezpieczeństwa takich, jak wybór certyfikowanego sprzętu, wykwalifikowani instalatorzy czy regularna kontrola techniczna. Dzięki temu możemy obniżyć ryzyko awarii i wybuchu pożaru naszego systemu fotowoltaicznego. Pamiętaj też, że gaszenie paneli fotowoltaicznych należy powierzyć ratownikom.
