Opis artykułu
Na rynku dostępna jest szeroka gama zastosowań zaworów trójdrożnych, znanych również jako zawory mieszające. Co to zatem jest i do czego służy zawór trójdrożny? Jaka jest budowa zaworu trójdrożnego i jakie są opcje instalacji?
Rola i znaczenie zaworu trójdrożnego
Zawór trójdrogowy jest komponentem stosowanym w scentralizowanych systemach grzewczych. W zależności od rodzaju i zastosowania zawór trójdrożny pełni różnorodne funkcje: od zabezpieczania urządzenia grzewczego przed korozją po umożliwienie korzystanie z kilku źródeł ciepła w domach.
Podstawowe funkcje zaworu trójdrożnego
Zasada działania zaworów trójdrogowych przełączających polega na zmianie kierunku przepływu czynnika grzewczego w systemie centralnego ogrzewania. Poprzez instalację tego rodzaju zaworu, możliwe staje się zasilenie dwóch różnych odbiorników ciepła, takich jak ciepła woda użytkowa oraz obieg grzewczy kaloryferów. Innymi słowy, ciepło, którego potrzebujemy, może być ukierunkowane na potrzeby przygotowania wody użytkowej (dostępnej w kranach czy zasobnikach) lub do ogrzewania pomieszczeń (poprzez grzejniki w pokojach czy łazienkach).
Dlaczego zawory trójdrożne są kluczowe w systemach grzewczych i hydraulicznych?
Czy zawór trójdrożny jest potrzebny? Aby system grzewczy działał sprawnie, niezawodnie i bezpiecznie, wszystkie jego elementy muszą sprawnie współpracować. Kluczową rolę w tym procesie pełni zawór trójdrogowy. Ten niewielki element instalacji centralnego ogrzewania pomaga utrzymać odpowiednią temperaturę wody w grzejnikach. Poza tym zapewnia efektywne rozprowadzanie przepływu wody.
Budowa i rodzaje zaworów trójdrożnych
Zawory trójdzielne można sklasyfikować na podstawie różnych rodzajów napędów sterowania: ręczne, elektryczne, pneumatyczne i hydrauliczne. Ponadto wyróżnia się różne typy tych elementów, w zależności od rodzaju zaworów: obrotowe i grzybkowe.
Zasada działania zaworu trójdrożnego
Zawór trójdrożny ma kształt zbliżony do trójnika, charakteryzuje się trzema wlotami/wylotami, nazywanymi portami w terminologii technicznej. Jego podstawowa budowa obejmuje korpus, zawór oraz trzpień. Korpus może być wykonany z różnych wytrzymałych materiałów, takich jak stal nierdzewna lub mosiądz. Jeśli chodzi o zawór trójdrożny z siłownikiem zasada działania może być następująca: siłownik może być sterowany przez odpowiedni regulator, uwzględniając temperaturę zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną, a także warunki atmosferyczne. Z kolei zawór trójdrożny termostatyczny działa automatycznie, niezależnie od warunków wody ciepłej i zimnej. Budowa zaworu trójdrożnego czynnika chłodniczego w dużej mierze determinuje zasadę jego działania. Dołączony do zawór trójdrożny schemat instalacji pozwala na jego samodzielny montaż.
Różnice między zaworami mieszającymi a rozdzielającymi
Kiedy chodzi o zawór 3 drożny zasada działania jest różna w zależności od typu tego elementu. Ze względu na pełnioną funkcję zawory trójdrożne można podzielić na:
- Zawór trójdrożny przełączający. Umożliwia zmianę kierunku przepływu substancji grzewczej w systemie centralnego ogrzewania, umożliwiając zasilanie dwóch różnych odbiorników ciepła, takich jak ciepła woda użytkowa i obieg grzewczy grzejników.
- Natomiast zawór trójdrożny mieszalnikowy pełni rolę ochronną kotłów przed niską temperaturą wody wracającej z instalacji. Zazwyczaj stosuje się go w mniejszych kotłach na paliwo stałe, instalowanych w domach jednorodzinnych lub w większych systemach, zasilających obiekty przemysłowe. Jak sama nazwa wskazuje, zawory mieszalnikowe łączą wodę zasilającą źródło ciepła z wodą, która do niego wraca.
Jak działa zawór trójdrożny? Proces i mechanizm działania
Zawór 3-drogowy schemat funkcjonowania: jest analogiczny we wszystkich modelach zaworów trójdrogowych, lecz różnią się one pod względem przeznaczenia i zastosowań. W zależności od typu, zawór trójdrożny schemat działania umożliwia wykorzystanie kilku źródeł ciepła wewnątrz domu. Ważnym aspektem tego, jak działa zawór trójdrożny, jest również zabezpieczanie urządzenia grzewczego przed procesem korozji.
Kroki działania zaworu trójdrożnego
Jeśli chodzi o mieszalnikowy zawór trójdrożny działanie tego elementu obejmuje następujące funkcje:
- Zabezpiecza kotły przed niską temperaturą wody, która powraca z instalacji.
- Umożliwia zasilanie niskotemperaturowego ogrzewania, takiego jak ogrzewanie podłogowe, poprzez kocioł, który podgrzewa wodę do wysokiej temperatury.
- Pozwala na jednoczesne zasilanie grzejników wodą o wysokiej temperaturze i podłogówek wodą o niższej temperaturze poprzez wymieszanie z chłodną wodą powracającą z instalacji do kotła.
- Zabezpiecza użytkowników przed poparzeniem zbyt gorącą wodą użytkową.
- Użytkownik może regulować proporcje mieszania, ale zawory termostatyczne (stosowane przede wszystkim do stabilizacji temperatury) mają określony zakres regulacji, na przykład od 35 do 60 stopni Celsjusza.
Jak zawór trójdrożny kontroluje przepływ cieczy?
Działanie zaworu trójdrożnego opiera się na konstrukcji jego mechanizmu. W ogólności te zawory są zdolne łączyć trzy rurociągi ortogonalne, a ich wzór T pozwala na przecięcie lub połączenie trzeciego kanału. W odróżnieniu od zaworów poziomych pionowe zawory kulowe typu T posiadają wspólny port, który zawsze jest otwarty. Zazwyczaj dolny port jest również otwarty, a obrócenie uchwytu o 90 stopni powoduje zamknięcie przepływu.
Zawór trójdrożny składa się z dwóch portów, które są “normalnie otwarte”, umożliwiając przepływ z jednego portu, podczas gdy trzeci port jest zamknięty, aby zatrzymać przepływ. Klasyczny zawór trójdrożny kulowy z przepływem w kształcie litery L został zaprojektowany tak, aby obracać się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Obrót o 180 stopni blokuje przepływ z jednej strony i kieruje go w drugą stronę. Kiedy kula wróci do środka, zawór otwiera się, umożliwiając kontynuację przepływu.
Podsumowanie
Dziś, gdy ceny prądu i gazu stale rosną, coraz więcej osób zastanawia się, czym ogrzewać dom. Zawór trójdrogowy jest elementem często stosowanym w instalacjach centralnego ogrzewania. Pełni różnorodne funkcje, obejmujące ochronę urządzenia grzewczego przed korozją, umożliwienie korzystania z kilku źródeł ciepła w budynkach mieszkalnych lub przemysłowych itp. Aby zrobić działanie zaworu trójdrożnego do ogrzewania podłogowego jeszcze wygodniejszym, można zamontować tzw. siłownik zaworu mieszającego. Zapewnia automatyczne otwieranie lub zamykanie zaworu w zależności od temperatury na zasilaniu kotła.
Do czego służy zawór trójdrożny? Na czas podgrzewania wody użytkowej, zawór trójdrogowy przekierowuje czynnik grzewczy do podgrzewacza ciepłej wody, jednocześnie zatrzymując przepływ czynnika w instalacji centralnego ogrzewania. Z każdym zaworem powinien być dostarczony zawór 3-drogowy schemat instalacji, co umożliwia samodzielny montaż bez konieczności posiadania specjalistycznej wiedzy.
